Met pap maakte ik een schets van Israël op de achterkant van een envelop. Welke wegen te nemen; niet in het donker reizen; nep trouw-ring om (lang verhaal); overal vastberaden heen gaan ook al heb ik geen idee wat ik doe. Ik heb een constante grijs op m'n gezicht. Deze reis is me zo afgeraden. Alleen? Deze tijd? Trump? Waarom? Code rood van de ambassade: vermeid Israël.

Ik heb drie weken de korrels zout van dit bericht gezocht en vertrok.

Het meest spannende van een reis is dat je weet dat je terug komt en niks meer hetzelfde zal zijn. Je veranderd altijd. Man, dat moment wanneer je over die versnelde banen loopt door de terminal, je speelt dan gewoon in je eigen film.

Tel aviv. Berlijn van het midden oosten. Ik hou van je. Graffiti, sissende bruisende barretjes, geweldig eten, alle kleuren, m'n vermoeide voeten in het verkoelende mediterraans water aan het eind van de dag, jonge prachtige mensen met dreadlocks, platenwinkels, oude gebouwen en nieuwe flats. Contrast. Ik ben altijd verrast over hoe veel intrigerende mensen ik ontmoet van over de hele wereld. Op iedere straathoek een gesprek met een inzicht. Een georganiseerde kunstige chaos. Zet het nummer Ida Adema op van Erik Einstein als je de sfeer wilt proeven, het werd later de soundtrack van mijn reis.

Jerusalem aan de horizon. Ik stapte de oude stad in. Rechts, links, rechts, bukken, links. Het kan hier niet zijn. Militairen met grote geweren, ‘’stop you can't go further.. this is the mosk’’. Het was de moskee. De ingang. Zwaar bewapend. En toen zag ik het bordje en slikte. De muren van het kleine hosteltje grenzen aan de muren van de grote moskee en dus de klaagmuur. Ik dronk opgiet-koffie met kardemon en kruidnagel. Ik kocht dadels en deelde ze met een oude man die tegenover me zat in het tentje. Hij was zo verast dat hij het uur daarna constant vroeg of hij thee voor me kon kopen of ofdat ik honger had.

Salaam Alaikum, ik glimlachte en knikte, zwerfde zoals altijd weer door.

In de kerk sprak ik met een Russisch joods orthodoxe vrouw. Het rook naar vochtige oude stenen en wierook, huilende nonnen vulden het beeld. Ze lazen uit een boekje en bij het omslaan van iedere bladzijde sloegen ze een kruis. Met een jongen uit Fiji sloop ik de nauwe straatjes door. We dronken bloedrode granaatappelsap. Het licht is goud en de stenen ademen eeuwenoud leven. In mijn rare moskee-hostel had ik een nachtelang gesprek met een moslim man uit zuid Afrika en Fiji. M'n wereldbeeld word getart. Ik klom m'n kleurige stapelbed op en lag de eerste uren nog te piekeren. Onder me was een man aan het praten in zijn slaap. Repeterende Arabische verzen. Halverwege de nacht werd ik wakker door een soort droom of visioen, ik moet dit uitzoeken. De volgende dag werd ik meegevraagd op pelgrims tocht naar Ibrahim's graf in Hebron. Een dorp in de WestBank. Vraag maar een keer wat daar gebeurde als we samen in een bar aan de rode wijn zitten. Vanwege de politiek schrijf ik hier niets op. Die avond kwam ik thuis in mijn hostel met zo veel energie dat ik aan de bar een glas wijn bestelde en met mijn armen wijd de avond door danste in de danszaal van het hostel met andere reizigers die geen idee hadden van wat ik had meegemaakt. Ga naar hebron, zei ik.

We vertrokken naar de woestijn. Wat een grootste prachtige omgeving. Van oud op nieuwjaar renden we onder de sterrenhemel door. 'Kom mee Stans! we hebben een scheepswrak gevonden!'. We ploften neer op het dek van een verlaten scheepswrak midden in de woestijn en keken naar de sterren. Onvergetelijke rust. Het leek alsof we alleen op de wereld 2018 begonnen wat geen slecht begin was.

Kibbutz Ketura. Vandaag leerde ik dat je off-grid kunt leven in de woestijn, zonder geld. Een dorp met leemhutten. ‘we gaan zo’n dorp bouwen in Portugal’. Ik gaf hem m’n nummer: ‘bel me maar op, ik bouw met je mee’. Een wereld vol mogelijkheden. Met de zonsopgang liep ik op blote voeten door de woestijn. Ik hoorde gitaarmuziek klinken uit een oude bus en liep ernaar toe. Daar stond hij. De magic bus in de Negev woestijn. Een dude leefde daar in dat busje in de woestijn. Oude boeken, een vuurplaats, een gitaar en een fles wijn. Versgeschreven gedichten in Hebreeuws. Het was fantastisch. Zo kan het ook dus.

De mooiste rit van mijn leven van Jerusalem naar Ein Gedi. De bergketens links en de dode zee rechts. We maakten een wandeling van 5 uur door de bergen met bronnetjes, watervallen en kraakheldere meertjes waaruit je kon drinken. Geen tourist te bekennen. We klommen naar beneden de grotten in. Geloof je dat we midden in de woestijn in een bron staan? Later liftten we naar de dode zee. Er was daar een man die erop stond onze rug in te smeren. Later zat hij ook aan m’n been. Ik sprong het water uit. HOO dat kan ik zelf ook wel. Met de slappe lach dobberden we in de dode zee. Wist je dat dit 300 meter onder de zeespiegel is? En dat je niet kunt verdrinken? De weg terug zat ik in een mini busje ‘welcome to the Palestine Beduin expresssss’ zei de chauffeur. De hele terug weg dansten we door de bus heen op de muziek, dode zee rechts, bergketens links, m’n haar strak van het zout, en LEVEND, vooral dat.

Ik werd in de high risk security line gezet waar ik een beetje lacherig van werd. Echt waar? Later hoorde ik dat het waarschijnlijk was omdat ze wisten dat ik in de Westbank geweest was. Ik miste bijna m’n vlucht, rende vloekend door de terminal. NU WEER THUIS. Zit je dan in de NS trein naar Arnhem.. pas daar drong de cultuur shock tot me door. Twee vrouwen kibbelden over de koffie van de Hema. Ik schoot zo hard en in de lach dat ze me geschrokken aankeken. Lach maar. Twee dagen geleden sprak ik met de woestijn man in zijn vrijheidsbus, liftte ik naar de dode zee, en dreef op zout water gewichtsloos de middag door. Ze hadden geen idee van wat ik had meegemaakt. Het leek Narnia wel.